Ramadan is de maand waarin de ziel haar dorst lest en het hart zich opent. Het is een tijd van vasten, bezinning en vooral van duʿāʾ—het intieme gesprek tussen de dienaar en zijn Schepper. We heffen onze handen op, fluisteren onze hoop, onze zorgen, onze verlangens. Maar wat betekent het echt om duʿāʾ te doen? En waarom voelt het soms alsof onze smeekbeden niet worden verhoord?
Duʿāʾ: Meer dan een vraag
Duʿāʾ is geen toverformule. Het is geen muntje dat je in een machine gooit in de hoop dat jouw wens eruit rolt. Duʿāʾ is de erkenning dat we zwak zijn en dat alles wat we zoeken—liefde, rust, richting—bij Allah te vinden is.
Ibn ʿAtāʾillāh as-Sakandarī zei treffend:
“Wanneer Allah je in staat stelt om duʿāʾ te doen, weet dan dat Hij wil verhoren.”
Duʿāʾ is dus niet slechts een vraag, maar een teken van genade. Het moment dat je hart zich naar Hem keert, is op zichzelf al een antwoord. De deur is geopend. De vraag is: durf je door te lopen?
Verhoring: niet hoe jij wilt, maar hoe Allah wil
Allah heeft ons beloofd:
“Roep Mij aan, en Ik zal jullie verhoren.” (Qur’an 40:60)
Maar Hij heeft niet beloofd dat het altijd zal zijn zoals wij willen. Soms vragen we om iets wat ons zou breken als we het kregen. Soms is een gesloten deur een vorm van bescherming.
Een vrome voorganger zei: “De grootste genade is niet dat je krijgt wat je vraagt, maar dat je tevreden bent met wat Allah voor je kiest.”
Wanneer een kind vraagt om iets wat schadelijk is, houdt een moeder het achter. Niet uit hardheid, maar uit liefde. Hoeveel meer houdt Allah van ons?
Hij verhoort op drie manieren:
- Directe vervulling – Je krijgt wat je vraagt, en je hart jubelt.
- Een beter alternatief – Je krijgt iets wat je niet verwachtte, maar later zie je: dit was wat je écht nodig had.
- Bewaring voor het Hiernamaals – Op de Dag des Oordeels, wanneer we terugkijken, zullen we wensen dat géén van onze duʿāʾ in deze wereld verhoord was, omdat de beloning bij Allah zoveel grootser is.
De stilte van duʿāʾ: wanneer het antwoord op zich laat wachten
Soms voelt het alsof je roept in een lege ruimte. Je vraagt, huilt, smeekt… en er komt geen antwoord. Maar weet: de stilte is geen afwijzing. Het is een test van vertrouwen.
Ibn ʿAtāʾillāh zei: “Wanneer Hij jouw duʿāʾ uitstelt, weet dan dat Hij iets groots voor je bewaart en jou op Zijn moment wil geven, niet op het jouwe.”
Misschien moet je eerst groeien voordat je ontvangt. Misschien moet je eerst iets loslaten voordat je ontvangt. Of misschien is het uitstel geen afwijzing, maar een beproeving van liefde. Allah houdt ervan als je blijft kloppen, als je niet opgeeft.
Momenten waarop duʿāʾ extra krachtig is
Allah is altijd dichtbij, maar sommige momenten dragen een speciale zegen:
- De laatste derde van de nacht – De tijd waarin Allah zegt: “Wie vraagt Mij, zodat Ik hem geef?”
- Bij het verbreken van het vasten – De smeekbede van een vastende wordt niet afgewezen.
- Op Jumuʿah (vrijdag) – Er is een uur waarin geen smeekbede onbeantwoord blijft.
- In Laylat al-Qadr – De nacht die beter is dan duizend maanden.
Maar misschien wel het belangrijkste moment… is het moment dat jouw hart zich oprecht naar Allah wendt. Want Allah kijkt niet naar jouw woorden, maar naar jouw hart.
Wat houdt onze duʿāʾ tegen?
Soms bidden we, maar zien geen resultaat. Wat kan de deur sluiten?
- Verboden middelen – Vraag je om iets goeds, maar voed je jezelf met het verkeerde?
- Ondankbaarheid – Vraag je om meer, maar waardeer je wat je al hebt?
- Gebrek aan vertrouwen – Vraag je met de tong, maar twijfelt je hart?
De Profeet ﷺ zei:
“Een dienaar blijft verhoord worden, zolang hij niet ongeduldig wordt en zegt: ‘Ik heb geduʿāʾ verricht, maar het werd niet verhoord.’” (Bukhari, 6340)
Duʿāʾ is een reis, geen bestemming
Ramadan is een maand waarin we leren loslaten. We laten eten en drinken los, maar misschien moeten we ook onze verwachtingen loslaten.
Vraag, maar eis niet. Vertrouw, zonder voorwaarden. En weet: geen enkele hand die zich oprecht naar de hemel strekt, blijft onbeloond.
Dus vraag. Vraag met een hart dat rust vindt in overgave. Vraag met de zekerheid dat jouw woorden nooit verloren gaan. Vraag, en weet dat Allah jou ziet, hoort en liefheeft.