De vraag of men in de Maliki-madhhab over sokken mag vegen tijdens de wudhu is een veelgestelde kwestie. Met de hedendaagse variëteit aan stoffen sokken en moderne schoenen is het belangrijk om te begrijpen welke voorwaarden de Maliki-school stelt aan het vegen over khuffain (lederen sokken). Dit artikel onderzoekt deze vraag op basis van de traditionele fiqh-bronnen binnen de Maliki-madhhab.
De basis van het vegen over khuffain
Het vegen over khuffain is een rukhsa (vrijstelling/uitzondering) binnen de islamitische wetgeving, wat betekent dat het een uitzondering vormt op de normale verplichting om de voeten te wassen tijdens de wudhu. Deze uitzondering is gebaseerd op authentieke overleveringen van de Profeet ﷺ en wordt door alle vier de soennitische madhahib erkend, zij het met enkele verschillen in de voorwaarden.
In de Maliki-madhhab gelden echter strikte voorwaarden voor de geldigheid van het vegen over khuffain. Een van de belangrijkste vragen is welk type voetbedekking in aanmerking komt.
Voorwaarden voor de khuff in de Maliki-madhhab
De Maliki-fuqaha hebben een aantal voorwaarden vastgesteld waaraan de khuff moet voldoen om erover te mogen vegen:
- Materiaal: De khuff moet van leer zijn of met leer bedekt zijn. Dit betekent dat stoffen sokken, zelfs als ze dik zijn, niet geldig zijn, tenzij ze een leren buitenlaag hebben.
- Bedekking: De khuff moet de gehele voet en de enkels bedekken. Een sok die de enkels niet volledig bedekt, is niet geldig om over te vegen.
- Duurzaamheid: Het moet mogelijk zijn om een normale afstand te lopen in de khuff zonder dat deze scheurt of verslijt. Stoffen sokken, die vaak dun en niet duurzaam zijn, voldoen meestal niet aan deze voorwaarde.
- Geen grote scheuren: Als de khuff een scheur heeft waardoor een derde of meer van de voet zichtbaar wordt, dan is het niet langer toegestaan om erover te vegen.
- Waterdichtheid: De khuff moet water tegenhouden, wat betekent dat dunne of doorlatende materialen niet toegestaan zijn.
Op basis van deze voorwaarden wordt duidelijk dat gewone stoffen sokken niet voldoen aan de vereisten van de Maliki-madhhab.
Wat zeggen de Maliki-fuqaha over stoffen sokken?
De klassieke Maliki-geleerden, zoals Imam Malik zelf, hebben duidelijk gesteld dat het vegen over stoffen sokken niet toegestaan is. Dit komt doordat sokken van wol, katoen of andere stoffen:
- Niet de nodige stevigheid hebben zoals een leren khuff.
- Niet als volwaardig schoeisel beschouwd kunnen worden.
- Niet waterdicht zijn en gemakkelijk doorweekt raken.
In tegenstelling tot de Hanbali- en Hanafi-madhhab, waar er enige ruimte is voor dikke stoffen sokken die stevig zijn (zoals al-jawrabayn), biedt de Maliki-madhhab geen uitzondering voor stoffen sokken.
Kortom:
Het antwoord is nee. In de Maliki-madhhab is het niet toegestaan om over gewone stoffen sokken te vegen. De enige uitzondering is als de sokken volledig met leer bedekt zijn, zoals traditionele khuffain.
Voor wie de Maliki-madhhab volgt en toch gebruik wil maken van de rukhsa van het vegen over voetbedekking, is de beste optie om echte leren khuffain te dragen, die voldoen aan de gestelde voorwaarden.
Voor verdere verduidelijking is het altijd goed om een gekwalificeerde Maliki-faqih te raadplegen.