Er is een belangrijk onderscheid tussen kaffara (boetedoening) en fidya (compensatie) bij het vasten. Beide termen hebben te maken met het goedmaken van gemiste of ongeldige vastendagen, maar ze hebben verschillende toepassingen en doelen.

1. Kaffara – Boetedoening voor opzettelijk verbreken van het vasten
• Kaffara is een straf die opgelegd wordt als iemand opzettelijk zijn vasten in Ramadan verbreekt zonder geldige reden (zoals eten of geslachtsgemeenschap met opzet).
• De naam kaffara komt van het woord kafara, wat “bedekken” of “uitwissen” betekent, omdat het bedoeld is om een zonde te bedekken en een persoon te disciplineren.
• De boete is zwaar en bestaat uit drie opties, in deze volgorde:
1. Een slaaf bevrijden (niet meer van toepassing vandaag).
2. Twee maanden achter elkaar vasten zonder onderbreking.
3. Zestig arme mensen voeden met een maaltijd die voldoende verzadigt. Als men de waarde in geld wil geven, moet dit gelijk zijn aan de waarde van zakāt al-fitr per persoon.

2. Fidya – Compensatie voor onvermogen om te vasten
• Fidya is geen straf, maar een compensatie voor mensen die niet kunnen vasten vanwege een geldige reden, zoals (chronische) ziekte of ouderdom.
• Het doel van fidya is het compenseren van het gemiste vasten zonder dat er sprake is van zonde.
• De fidya per dag is:
o Het voeden van één arme met twee volledige maaltijden.
o Of de waarde ervan in geld geven als dat nuttiger is voor de behoeftige (in Nederland is het ongeveer 3 euro).
• In tegenstelling tot kaffara, mag fidya aan één arme persoon worden gegeven of verdeeld worden onder meerdere armen.

Samenvatting van de verschillen

Kaffara is bedoeld als een strafmaatregel voor het opzettelijk verbreken van het vasten, terwijl fidya een compensatie is voor iemand die door overmacht niet kan vasten. Beide vormen van boetedoening tonen de barmhartigheid en rechtvaardigheid van de islam: kaffara herinnert de mens aan de ernst van zijn verplichting, terwijl fidya zorgt voor een alternatief voor hen die niet kunnen vasten.