De islam wordt vaak in een negatief daglicht gezet en zo hebben veel mensen een verkeerd beeld over de islam. Velen denken dat religie de mensen aanspoort om blindelings te volgen en het verstand op non-actief te zetten. Er wordt vaak gesuggereerd dat de gelovigen achterlijk en lichtzinnig zijn. Door het bestuderen van een aantal kenmerken, willen we duidelijk maken dat de islam ons niet aanspoort om het verstand te deactiveren. In tegenstelling, de islam spoort ons aan om het verstand oftewel het intellect te gebruiken en over de verzen en tekenen om ons heen na te denken.
Het islamitische geloof kent vijf primaire kenmerken. Deze zijn als volgt.
Een duidelijk religie
De islam, als boodschap, is zuiver en helder. Het is een duidelijke, eenvoudige religie en absoluut niet ingewikkeld of vaag. De kern van de boodschap is dat de mensen zich aan de Almachtige moeten onderwerpen (islam). Achter deze wonderbaarlijke, harmonieuze en goed geordende wereld is een Schepper die dit allemaal geschapen, gecreëerd en geordend heeft. Alles is daarin met mate bepaald.
In feite is islam het volgende:
- Allah (God) kent geen deelgenoten, partners of kinderen.
- Alles dat er is, zowel zichtbaar als onzichtbaar staat ten dienst van Allah.
De profeet Mohammed maakte dit duidelijk toen hij zei:
قد تركتكم على البيضاء ليلها كنهارها لا يزيغ عنها بعدي إلا هالكHij (vrede zei met hem) zei: ‘Ik laat jullie achter op een witte (heldere) pad, haar nacht is zoals haar dag. Enkel degene die ten onder is gegaan, zal ervan afwijken.’
Deze boodschap bevat geen ingewikkelde formules en onbegrijpelijke theorieën of iets wat het verstand niet kan bevatten. Een moslim wordt geacht na te denken over zijn of haar religie en de vragen waarmee hij of zij zit, te stellen aan de geleerden, die vervolgens een antwoord hierop moeten geven. Het zijn vaak de mensen zelf, die met innovaties komen, waardoor zij van de standaard afwijken en de Goddelijke boodschap niet correct begrijpen.
Een bewering zoals: “God heeft een zoon”, wordt in de Koran weerlegd en hiermee geeft Allah aan, dat dit iets is wat ons intellect niet kan accepteren en het past ook niet bij de Goddelijke eigenschappen.
Allah zegt in de Koran (als antwoord op de bewering: “God heeft een zoon”):
بَل لَّهمَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ كل لَّه قَانِتونَ“Integendeel, van Hem is wat er in de hemelen en wat er op de aarde is. Allen zijn Hem onderdanig” (De Koran 2:116)
De mens wordt geboren in een natuurlijke toestand, wat Fitrah wordt genoemd. Elke mens heeft de aanleg van de Schepper gekregen om ergens in te geloven. Wat er na de geboorte met de mens gebeurt, is het gevolg van externe invloeden en opgedrongen factoren. De profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd:
عَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَا مِنْ مَوْلُودٍ إِلَّا يُولَدُ عَلَى الفِطْرَةِ، فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ أَوْ يُنَصِّرَانِهِ، أَوْ يُمَجِّسَانِهِ، كَمَا تُنْتَجُ البَهِيمَةُ بَهِيمَةً جَمْعَاءَ، هَلْ تُحِسُّونَ فِيهَا مِنْ جَدْعَاءَ»، ثُمَّ يَقُولُ أَبُو هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: {فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا} [الروم: 30] الآيَةَ.“Elk kind dat geboren wordt, past zich aan, aan de fitrah (de menselijke natuur) en het zijn de ouders die hem tot een jood of een christen of een magiër maken.” (Bukhari)
Er zijn geleerden die fitrah uitleggen als islam, maar dit lijkt onwaarschijnlijk. Wij moeten onderscheid maken tussen islam als onderwerping aan de Schepper en de islam als religie en wetgeving. Wanneer wij deze nuance maken, kunnen wij duidelijk zien dat fitrah nooit islam (religie/wetgeving) kan zijn in de zin dat elke mens als moslim wordt geboren en de aanleg heeft om de wetgeving te volgen. Als dit zo was, dan had de mensheid geen behoefte om boodschappers te ontvangen die de boodschap komen verkondigen.
Naar mijn mening is fitrah dus de aanleg om te geloven dat er maar één God is, die het recht heeft om aanbeden te worden en het is aan de mens om zijn pad te kiezen en het verstand te gebruiken om de zoektocht naar de waarheid te starten.
Deze aanleg heeft een sterke link met het vers waarin Allah het volgende zegt:
شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحًا وَٱلَّذِىٓ أَوْحَيْنَآ إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِۦٓ إِبْرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓ ۖ أَنْ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِ ۚ كَبُرَ عَلَى ٱلْمُشْرِكِينَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ ۚ ٱللَّهُ يَجْتَبِىٓ إِلَيْهِ مَن يَشَآءُ وَيَهْدِىٓ إِلَيْهِ مَن يُنِيبُHij verordineert voor jullie van de godsdienst wat Hij aan Noeh had opgedragen en wat Wij aan jou geopenbaard hebben en wat Wij aan Ibrahiem, Moesa en ‘Isa hadden opgedragen: Houdt de godsdienst in stand en splitst jullie daarin niet op in groepen. De veelgodendienaars vinden het erg waartoe jij hen oproept. God verkiest daartoe wie Hij wil en wijst wie schuldbewust is er de goede richting heen. [De Koran: 42:13]
Onveranderlijkheid
De islam is een onveranderlijk geloof. Het kent geen toevoegingen en weglatingen, geen verdraaiingen en vervangingen. De islam is een religie van alle tijden waarbij de omgeving zich aanpast aan de islam en niet andersom. Het is daarom wonderbaarlijk, hoe de islam zich verspreidt en zich overal in de wereld vestigt zonder dat dit voor problemen of contradicties zorgt.
Allah zegt in de Koran:
وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ ۙ قَالَ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَٰذَا أَوْ بَدِّلْهُ ۚ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاءِ نَفْسِي ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ ۖ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ ﴿١٥﴾“En wanneer Onze tekenen aan hen als duidelijke bewijzen worden voorgelezen, zeggen zij die niet op de ontmoeting met Ons hopen: “Kom met een andere Koran dan deze of verander hem.” Zeg: “Het komt mij niet toe hem uit mijzelf te veranderen; ik volg alleen maar wat aan mij wordt geopenbaard. Ik vrees, als ik mijn Heer ongehoorzaam ben, voor een bestraffing op een geweldige dag.” [De Koran 10:15]
Door de geschiedenis heen hebben de moslims uiterst hun best gedaan om veranderingen of leugens te voorkomen. Er zijn geleerden die zich bezig hebben gehouden met de uitspraken van de Profeet en de authenticiteit hiervan. De anderen hebben de focus gelegd op de verschillende leesstijlen van de Koran. De profeet heeft ons gewaarschuwd tegen iets in de religie te innoveren. Hij (vrede zij met hem) heeft gezegd:
فإنَّ خَيْرَ الحَديثِ كِتَابُ اللهِ، وَخَيْرُ الهُدَى هُدَى مُحَمَّدٍ، وَشَرُّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا، وَكُلُّ بدْعَةٍ ضَلَالَةٌ،“Waarlijk, de beste woorden zijn de Woorden van Allah en de beste leiding is de leiding van Mohammed vrede zij met hem en elke religieuze vernieuwing is nieuwlichterij en iedere nieuwlichterij is een dwaling”
De woorden van Allah schetsen de kader en leggen de grenzen op. Het is aan de mens om daar een weg in te vinden om de reis af te leggen. Het is niet zo dat islam je beperkt in je bewegingsruimte, maar hij biedt je structuur en geeft je richting.
Religie wat op bewijzen is gebaseerd
De islam is geen geloof dat jou vraagt om blindelings te volgen. De Koran daagt de mens uit tot het gebruiken van het verstand en het zoeken naar en tonen van bewijs.
In de Koran staat:
أَمِ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً ۖ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ ۖ هَٰذَا ذِكْرُ مَن مَّعِيَ وَذِكْرُ مَن قَبْلِي ۗ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ الْحَقَّ ۖ فَهُم مُّعْرِضُونَ ﴿٢٤﴾Of hebben zij zich in plaats van Hem goden genomen? Zeg: “Brengt jullie bewijs!” Dit is een vermaning van hen die met mij zijn en een vermaning van hen die er voor mij waren. Echter, de meesten van hen kennen de waarheid niet en wenden zich dus af. [De Koran 21:24]
De islam is een geloof van onderwerpelijke argumenten, bewijzen (daleel) en geweten. Het baseert zich niet alleen op emoties en gevoelens, maar op kennis en feiten. Deze bewijzen moeten gesnapt worden en de weg naar het hart vinden om het een effect op je te hebben.
De Koran bewijst het Goddelijk bestaan door middel van logische redenering en verder beargumenteert het dit door te verwijzen naar het universum en de kosmos.
Allah zegt hierover in de Koran:
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِّأُولِي الْأَلْبَابِ ﴿١٩٠﴾In de schepping van de hemelen en de aarde en het verschil van nacht en dag zijn tekenen voor mensen die verstand hebben, [De Koran 3:190]
Evenwichtigheid
Het vijfde kenmerk van de islam is dat het een geloof van evenwicht is, waar men noch overdrijving, noch achteloosheid aantreft. De islam is niet extreem rechts en ook niet extreem links, maar houdt het midden tussen beide zaken aan.
Allah zegt in de Koran:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا ۗZo hebben Wij jullie gemaakt tot een evenwichtige gemeenschap opdat jullie getuigen zullen zijn over de mensen en opdat de gezant getuige zal zijn over jullie.[de Koran2:143]
Concluderend kunnen we stellen dat de islam een geloof is die bij alle tijden en plaatsen past. Allah belast daarom geen enkele ziel boven haar vermogen. Allah s.w.t. heeft het leven vergemakkelijkt om Hem te aanbidden en het geloof dat Hij ons heeft geschonken is een belangrijk instrument om dat niveau van gehoorzaamheid te bereiken.